Hikûmeta bê pêgeh

Azad Kurdî

Serhildana berfireh ya neteweyên Îranê di zivistana 1979’an de bû mijara herî giring a rojev navxwe, navçe û asta navneteweyî. Gelên têhniyê azadî û demokrasiyê li seranserî Îranê şoreş bi bedelên giran û xwîna sor ser xistin. Lê encama wê şoreş û serhildana azadîxwazane û rizgarî ji destê rejîma dîktatoriya Şahenşahî, berevajî vîn û xwesteka gelên Îranê derket.

Mirov dikare bêje ku nemana hikûmeta Şahenşahî, welatên Rojava ku wê demê rikeberiyek xurt bi Bilûka welatên Sosyalîsît re hebûn, ji bo ku alternatîvek baş bo parastina berjewendiyên xwe li hemberî eniya sosyalîstî di Îranê de peyda bikin, tedbîr kirin ku sîstemek olî li Îranê bînin ser kar, da ku pêşiya pêşdeçûna Komunîzmê bo Rojhilata Navîn bigire. Xomeynî û dar û destekên wî alternatîva herî baş bûn ji bo Eniya Kapîtalîsî ku derxin qadê û anîn jî. Ji xwe viyan, îrade û xwestekên neteweyên Îranê ku şoreş kiribûn û çi dixwestin, ji wan re ne giring bûn.

Zêdeyî 30 sal ji temenê Komara Îslamî ya Îranê re derbas dibe. Hikûmetek ku bingeha dîktatoriyeta xwe di referandoma rûyekî ya Adara 1980’an de stand. Ji ber ku di wê pêngava ne demokratîk ya rejîma Xomeynî de ti alternatîvek nû ji xeynî hilbijartina rejîma dîktator a berê û Hikûmeta Îslamî ya nû nebû! Rojhlatê Kurdistanê bi pêşengiya PDKÎ ew referandom boykot kir û tê de beşdarî nekir. PDKÎ yekemîn û take partiya siyasî bû wê demê ku naverok û cewhera rejîma Xomeynî bi başî nas kiribû. Sedem jî ew bû u rejîma nû ti giringî û baldanek nedida xwestekên neteweyî û demokratîk yên neteweya Kurd ku bi awayekî sivîl û aştrîxwazane dianîn holê. Siyaseta dewleta Xomeynî jî red û înkarkirina mafên Kurdan bû.

Hikûmeta olî ya Xomeynî piştî ku hêdî hêdî bingehên xwe xurt kir, dest bi mîlîtarîzekirina hemû navçeyaên Îranê kir, bi taybet deverên wek Kurdistan ku tevgera neteweyî tê de çalak bû û doza mafê Kurdan û çareserkirina pirsa Kurd di çarçoveya Îranê de dikir. Dehan sazî û dezgehên leşkerî û ewlekariyê hatin avakirin. Atmosfera welat ji wê demê heta niha li Kurdistanê û gelek deverên cihê niştecihbûna neteweyên Îranê ewlekarî û mîlîtarîzekirî ye. Dirûşmîn serxwebûn, azadî û edaleta civakî ku sloganên berçav ên rejîma nû bûn, niha êdî bi tevahî avala bûne û bûne fosîl! Ne wekhevî û gendelî di 33 sal temenê Komara Îslamî bêdadê dike, li gor serhejmariyê navneteweyî, Komara Îslamî yek ji pergalên herî gendel di cîhanê de ye. Dengê hemû liv û tevgerek demokrasîxwazane û mafxwa zane bi serkut û qirkirina sîstematkî hat/tî dan. Her diçe valahiyek zêde dikeve navbera xelkê û rejîmê, ji ber ku ti guhertin û xwestekek siyasî, aborî, civakî û çandî ku gelên Îranê jê re şoreş kiribûn, nehatine cîh. Berevajî wê, atmosfera tirs, xof û bêdengiyê li ser civakê hat ferzkirin. Hemû pîvan û mercên sîstemek demokratîk hatin piştguh xistin û azadiyên demokratîk niha piştî 33 salan ji bo gelên Îranê bûne xewn û xeyal...

Di 33 salên borî de hemû metod û rêbazên ne demokratîk ji aliyê rayedarên vê hikûmetê ve hatin rêvebirin. Komara Îslamî tu nirx û bihayek nedaye û nade îrade û dengê neteweyên Îranê. Dehan dezgehên ne hilbijartî û ferzkirî ji aliyê serokê olî hatin avakirin ku ew ji xelkê re diyar dikin ku rêveberî çawa dibe û kî dibe. Li gor wan, tenê Meleyên olî karîna diyarîkirina çarenûsa xelkê hene û ji wan re biryarên çarenûssaz bidin, xelk ne balix e û ne xwediyê wê hişmendiyê ye ku bikare çarenûsa xwe bi destê xwe diyar bikin!

Bi vî awayî Komara Îslamî rewatiya xwe ji xelkê wernagire, ji ber ku îradeya giştî ji wan re ne giring e. Karnameya 33 salên borî vê yekê diselimîne û nerazîbûnên veşartî yên sivîl û xurt ên civatên xelkê li Îranê vê yekê derdixe holê. Ev ne îdea ne. Gelên nerazî ji her derfetek biçûk ku di sîstema dîktator û qirker a Komara Îslamî de pêk tê, dengê xwe diherikînin û doza maf û azadiyên xwe yên ji destçûyî dikin û nerazîbûn û dijberiya xwe ligel tewahiya sîstema Komara Îslamî pêşan didin.

Bûyerên sala borî di welatên Ereb ên Rojhilata Navîn de, wisa pêşan didin ku encama wê bahozê bi têkçûna rejîma Esed li Sûriyê û Komara Îslamî li Îranê bi destê gelên nerazî bi dawî dibe. Ji ber ku hikûmetek ku pêgeha cemawerî di nav gelan de tunebe û berheqî û rewatiya xwe ji dengê gelan û viyana wan nestîne û nekeve ber proseya demokratîk a hilbijartina azad, nikare zêde temenê desthilata xwe berdewam bike.

çavkanî: Duheftînameya Agirî hejmar 177



Azad Kurdî: Gelên Îranê li Parlemanê Bêhêvî Bûne

Çarşembî, 22 Meha Du 2012

Azad Kurdî: Gelên Îranê li Parlemanê Bêhêvî Bûne

Hevpeyvîn - Ahmed Barzanî


Hilbijartina parlemana Îranê li roja 2’ê Adarê birêve diçe, di demekê de ku piranîya partîyên Kurdî daxwaza boykotkirina dengdanê dikin.

Azad Kurdî, rojnamevan û endamê rêveberîya Civaka Aştî û Pêşveçûna Kurdistanê, dibêje ku gelên Îranê bêhêvî bûne ku xwestek û daxwazên xwe di parlemanê de bi cîh bînin.

Birêz Kurdî herwiha pêşbînî dike ku herî zêde, rêjeya dengderên Îranê li sedê 20 derbaz nebe.

Jibo guhdarîkirina hevpeyvîna hevkar Ahmed Barzanî bi birêz Azad Kurdî re, lînka ‘Guhdarî kirin’ li rexê rastê vê rûpelê kilik bike.

http://www.voanews.com/kurdi/news/Kurdi_2_22-140005253.html

Kurdistan û hilbijartinên meclîsa nehem

Azad Kurdî

 

Di nivîsara hejmara berê de, me qala giringiya hilbijartinan di çarçoveya sîstemek demokratîk de kir û herwiha me çawaniya rêveçûna hilbijartinan di sîstema Komara Îslamî ya Îranê de şirove kir. Di vî nivîsarê de emê li ser rojeva hilbijartinên gera nehem a Meclîsa Şêwra Îslamî ya Îranê li Rojhilatê Kurdistanê, bi kurtî jî be bisekinin.

Du mehan berî destpêbûna navnivîsîna berbijarên gera nehem a hilbijartinên Meclîsa Şêwra Îslamî ya Îranê, piraniya rêxistin û partiyên siyasî û sivîl ên Kurd, di daxuyaniyên cuda û hevbeş de, hilbijartinên vê gera Meclîsa Îranê boykot kirin. Hêzên siyasî yên Rojhilatê Kurdistanê hilbijartin di çarçoveya Komara Îslamî û qanûnên wê de ne demokratîk dizanin û berevajî rêbaz û pîvanên demokratîk û demokrasiyê şirove dikin.

Her wek çavdêrên siyasî berî destpêbûna proseya navnivîsîna berbijarên gera nehem a hilbijartinên Meclîsa Îranê pêşbînî dikirin, vê carê hikûmetê piraniya nûnerên rexnegir yên heta ku niha di meclîsa heştem de parlamenter in û herwiha kesên ne girêdayî dewletê ku nû xwe berendam kiribûn, ji beşdarîkirin di prosesa hilbijartinan de bêpar kirin. Konseya Parêzvan (Şêwra Nobedar) ku ji Meleyên tundrew û girêdayî serokê olî yê rejîmê pêk tê, kêrhatîbûna berbijarên hemû hilbijartinan li Îranê kontrol dike û dinirxîne, kesên naskirî, cihê baweriya xelkê û rexnegir nayên qebûlkirin û ji mafê berbijarbînê tên bêparkirin.

Lê vê carê zêdeyî nûnerên Kurd ên bajarên Rojhilatê Kurdistanê ku niha di Meclîsê de ne, ligel gelek kesayetiyên naskirî û cihê baweriya neteweya Kurd ku nû xwe berbijar kiribûn, hatin redkirin. Ev pêngava Konseya Parêzvan a Komara Îslamî ya Îranê bû sedem, ev rêjeya kêm a xelkê ku berê li Kurdistanê di hilbijartinan de beşdarî dikirin, tevlî enî û kampanya boykotê bibin. Ji xwe çendîn sal in, neteweya Kurd li Rojhilatê Kurdistanê ji ber ne demokratîkbûna hilbijartinên ku di sîstema Komara Îsêamî ya Îranê de tên rêvebirin, boykot dikin.

Eniya Yekgirtî ya Kurd ku saziyek qanûnî ya Kurdan e li Îranê, hilbijartin boykot nekirin! Vê carê çend berbijar dan naskirin, lê hemû berendamên vê rêxistinê jî hatin redkirin û nikarin tevlî kampanya hilbijartinan bibin ku biryare di meha Adara 2012’an de rêve biçin.

Herwiha ligel nûner û bernedamên Kurd, nûnerên rexengir û nerazî û kesayetiyên naskirî yên neteweyên din ên Îranê jî nehatine qebûlkirin. Ji laiyekî din jî, reforxwazên nav hikûmeêt jî vê carê hilbijartin boykot kirine.

Rayedarên Komara Îslamî li vê rewşa hestyar ku herêma Rojhilata Navîn tê derbas dibe û di asta navxwe û navneteweyî de ligel kirîzên gelk cidî û xurt rûbirû bûye, ji her demê zêdetir hewceyî bi meclîsek yekdest, yekreng û hevbîr heye, da ku sîstema wan ya dîktator tekûz be û bi tebahî bikemile. Nerazîbûn û xwepêşandanên piştî hilbijartinên Serokkomariyê a 2 sal berî niha, tirs û xofek mezin derbarê egera serhildana neteweyên Îranê di dilê wan de pêk aniye. Loma hemû kesayetiyên rexnegir û nerazî û cihê baweriya xelkê vê carê ji mafê berbijarbûnê bêpar kirin. Herçiqas çûyîna wan nûneran berê jî nekarîn tu pirsirêkên siyasî, aborî, civakî û kultûrî yên neteweya Kurd û gelên din ên Îranê çareser bike. Lê vê carê ev derfeta gelek biçûk jî ji wan kesayetiyan jî standin.

Tometa ku kesayetiyên Kurd li Rojhilatê Kurdistanê pê re hatine tawanbarkirin û nehatine qebûlkirin, girêdayîbûna wan bi partî û rêxistinên siyasî yên îlegal ên Kurd hatiye destnîşankirin. Sucek ku sedan çalakvanên siyasî û sivîl li Rojhilatê Kurdistanê bi hêsanî bi vê tometê û ... bi cezayên giran ên girtîgehê mehkûm kirine û gelek jî darve kirine û dikin.

Di rewş û atmosferek wiha xurt a ewlekarî de ku li Kurdistanê heye û bi van rêbazên ne demokratîk, nehemîn gera hilbijartinên Meclîsa Şêwra Îslamî ya Îranê ligel pêşwaziyek sar a Kurdsan rûbirû dibe û boykot gelek ji berê berfirehtir dibe.

çavkanî: Duheftînameya Agirî hejmar 176



Hevwelatiyekî Kurd li Selmasê bi cezayê darvekirinê hat mehkûmkirin

Dengê Azad - CAPK: Hevwelatiyê Kurd ê bajarê Selmas li Rojhilatê Kurdistanê yê bi navê Riza Îsmaîlî, hefteya borî ji aliyê Dadgeha Şoreşa Selmasê ve bi tawana 'Muharibe' bi cezayê giran ê darvekirinê hate mehkûmkirin.

Çalakvanên Mafê Mirov li Îranê ragehand, hevwelatiyê sivîl ê bajarê Selmasê Riza Îslamîlî (Mamedî) yê temen 34 sal, hefteya berê bi cezxayê darvekirinê hatiye mehkûmkirin. Riza Mamedî ku niştecihê gundekî derdora bajarê Selmasê ye, heyamê 5 mehan beîr niha ji aliyê hêzên ewlekariya Komara Îslamî ya Îranê li bajarê Selmasê tê girtin. Navbirî bi suça 'Muharibe' (şer bi xwedê re) ku bi sedema alîkarî û çalakiyên wî ligel yek ji partiyên Kurdî yên dijî hikûmetê hatiye diyarkirin, bi vî cezayê giran hatiye mehkûmkirin.

Li gor rapora Çalakvanên Mafê Mirov li Îranê, Riza Mamedî ku demeke dirêj di destbisergeha Wezareta Ewlekariya Îranê ya bajarê Selmasê de hatibû ragirtin, niha di girtîxaneya wî bajarê Kurdistanê de dimîne û li benda rêvebirina cezayê darvekirinê ye.

Hêjayî gotinê ye ku Riza 2 sal berî niha di bûyera teqîna gaza mala wî û agirketina malê, hevser û du zarokên xwe ji dest daye.

Derkirina cezayê darvekirinê ji bo vî hevwelatiyê Kurd li Selmasê, berevajî hemû pîvan û rêbazên navneteweyî û bi taybet peymanmreya Navneteweyî ya Mafên Sivîl û Siyasî ye. Ji ber ku li gor vê peymannameyê nabe kes ji ber nerîn û dîtinên xwe were şopandin û êşandin. Mafê her mirovekê ye ku nerîn û ramanên xwe bi azadî bîne ziman. Nabe mafê jiyan, azadî û ewlehiyê ji tu mirovekê were standin.

Lê li Rojhilatê Kurdistanê her sal ji ber çalakiyên siyasî û sivîl û ramanên wan, hevwelatiyên Kurd û azadîxwazên neteweyên din bi cezayê darvekirinê tên mehkûmkirin. Li gor serhejmariyên ku beşa Ragihandina CAPK'ê kom kiriye, niha 25 girtiyên siyasî yên Kurd li Îranê li benda rêveçûna cezayê darvekirinê ne ku navê wan ev in:

1. Reşîd Axkendî, 2. Elî Efşarî, 3. Hebîb Efşarî 4. Seyîd Samî Husênî, 5. Enwer Rostemî, 6. Ebdula Sroriyan, 7. Mustefa Selîmî, 8. Hesen Taleî, 9. Hebîbula Gulperîpûr, 10. Hebîbula Letîfî, 11. Ezîz Mihemedzade, 12. Seyîd Cemal Mihemedî, 13. Loqman Muradî, 14. Zanyar Muradî, 15. Şêrko Mearifî. 16. Riza Îslmaîlî (Mamedî), 17. Bêhrûz Alxanî, 18. Yawer Rehîmî, 19. Esxer Rehîmî, 20. Bêhnam Rehîmî, 21. Moxtar Rehîmî, 22. Behmen Rehîmî, 23. Merdan Melikî, 24. Hesen Frohîdê, 25. Mihemed Ebdulahî.

Ji xeynî van 16 kesan, çendîn girtiyên din ên siyasî yên Kurd biryara wan hatiye betalkirin ji bo hepsa heta hetayî. Herwiha zêdeyî 200 hevweltiyên Kurd bi tawanên din ên xeynî siyasî hatine mehkûmkirin. Di sala 2011'an de hikûmeta Îranê 600 hevwelatî herî kêm darve kirine.

Li girtîgeha Urmiyê girtiyek Kurd dest bi gireva birçîbûnê kir

 Dengê Azad - CAKP: Hate eşkerekirin ku girtiyek Kurd li girtîgeha navendî ya bajarê Urmiyê ji sê roj berî niha ve dest bi gireva birçîbûnê kiriye. 2 birayên vî girtiyê siyasî yê Kurd bi cezayê îdamê hatine mehkûmkirin, dayîk wan ji ber bihîstina nûçeyê han rastî kirîza dil hatiye û jiyana xwe ji dest daye.

Navenda Çepemeniya Çalakvanên Mafê Mirov li Îranê di raporekê de eşkere kir ku girtiyê siyasî yê Kurd Ceifer Efşarî li Girtîgeha Navenî ya Umriye dest bi gireva birçîbûnê kiriye. Navbirî vê dawiyê bi tometa hewildan li dijî ewlehiya neteweyî, ji aliyê Dadgeha Şoreş a Mehabadê ve bi 5 sal cezayê girtîgehê hatiye mehkûmkirin û divê hikmê xwe li girtîxaneya Urmiyê derbas bike.

girtiyê siyasî yê Kurd Ceifer Efşarî, bi nîşana nerazîbûn li hemberî vê biryarê û nedana dadnameyê ji aliyê berpirsiyarên girtîxaneyê ve ji bo nivîsandina nerazîbûna fermî li hember vê biryara dadgehê ji bo navbirî, ji sê roj berî niha ve di hepsa hejmar 12 a girtîxaneya Urmiyê dest bi gireva birçîbûnê kiriye.

Hêjayî gotinê ye ku 2 birayên vî girtiyê Kurd bi navên Hebîb û ELî Efşarî ji aliyê Dadgeha Şoreş a Mehabadê ve bi suça 'Muharibe' ango şer ligel Xwedê bi cezayê darvekirinê hatine mehkûmkirin. Li gor agahiyan, dayîka wan du girtiyên siyasî yên Kurd piştî ku nûçeyê derkirina cezayê îdamê ji bo du lawên xwe zaniye, rastî kirîza dil hatiye û jiyana xwe ji dest daye.